Αναρτήθηκε στις:
Τετάρτη 8 Μαΐου 2013
Δημοσιεύθηκε από
billym
ΠΑΛΑΜΑ ΔΟΜΟΚΟΥ
Βρίσκεται 26 χιλιόμετρα από τη Λαμία. Αναφέρεται στην «πρόθεση» με τους Δωρητές της Ιεράς Μονής της Ρεντίνας, στο φ. 25α, με τους οικισμούς Αβαρνίτζα, Δραμάλα και Λευθεροχώρι άλλωτε ως Παλαμά και άλλες φορές ως «μικρός Παλαμάς» σε αντιδιαστολή με τον Παλαμά της Καρδίτσας. Στα φ. 25β - 26α, υπάρχουν γραφές μεταγενέστερες της πρώτης. Η αναφορά αυτή μας δηλώνει την παλαιότητα του χωριού που χτίστηκε σίγουρα πριν το 1640.
Ο περιηγητής Αργύρης Φιλιππίδης από το Πήλιο, το έτος 1805, αναφέρει ότι: «….Πλησίον αυτού (Νταουκλί, σημ. Ξυνιάδα) αριστερά είναι το χωρίον Παλαμά. Έχει ως σαράντα σπίτια χριστιανών. Ζουν και αυτοί με την γεωργικήν και την αλιευτικήν. Υπόκειται και αυτό υπό τον Θαυμακού, εις δε την εξουσίαν από τά Φάρσαλα, είναι όμως άνθρωποι φιλάνθρωποι, όλα τα χωρία, οπού είναι εδώ εις την λίμνην, δουλεύουν όμως ωσάν Καλβίνοι, δέν κάθονται διόλου αργοί». Στο οδοιπορικό του Αντωνίου Μηλιαράκη «οδοιπορικά Μακεδονίας – Θεσσαλίας» έτος 1878, διαβάζουμε:
«Από Λαμία εις Δομοκόν δια Δερβέν Φούρκα, ώραι 6 3/4 . Από της θέσεως Δερβέν Φούρκα η οδός είναι βατή μόνον δια φορτηγά ζώα, κατέρχεται δε τας βορείας κλιτύας του όρους Όθρυος, δια μεγάλης κλίσεως και πηλώδους συδένδρου και ανώμαλου εδάφους. Από της κορυφής του όρους μέχρι της πεδιάδος, η απόστασις είναι 1 ½ ώρας. Εν τω μέσω της οδού, ευρίσκεται πηγή ποσίμου ύδατος. Εν τη πεδιάδι, η οδός χωρίζεται εις τρεις κλάδους και ο μεν προς ανατολάς (δεξιά) διευθύνεται προς το χωρίον Παλαμά (250 Έλληνες κάτοικοι, 1 ναός, 1 σχολείο και άφθονον ρέον ύδωρ) ο δε κατ’ ευθείαν , διευθύνεται δια της υπό ρυάκιον διαρρεομένης πεδιάδος προς την κωμόπολιν του Δομοκού, απέχουσαν του σημείου της διακλαδώσεως των οδών, 2 ώρες».
Στο ιστορικό Παλαμά, πραγματοποιήθηκε στις 7 Μαρτίου 1878, η μεγάλη σύναξη των επαναστατών-πολεμιστών στο χώρο της εκκλησίας του Αγίου Αθανασίου.
Εκεί ύψωσαν την ελληνική σημαία και ορκίστηκαν με το σύνθημα: «Ελευθερία ή θάνατος», κηρύσσοντας την τελευταία επανάσταση εναντίον των Τούρκων, όρισαν επταμελή επαναστατική επιτροπή και συνέταξαν προκήρυξη προς τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, εκλέγοντας «Προσωρινή Διοίκηση της επαρχίας Δομοκού».
Η Πολιτεία για να τιμήσει ως εκπλήρωση εθνικού χρέους τους αγωνιστές, προέβη στην ανέγερση αντάξιου προς την ηρωϊκή πράξη, μνημείου στον ιστορικό αυτό χώρο όπου κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή του Μαρτίου γιορτάζεται με κάθε επισημότητα η εθνική επαίτιος της επανάστασης του 1878.
Δημήτρης Καρέλης
