Headlines

ΒΟΥΖΙ ΔΟΜΟΚΟΥ

Δημοσιεύθηκε από billym | Παρασκευή 17 Μαΐου 2013 | Αναρτήθηκε με θέμα ,



ΒΟΥΖΙ ΔΟΜΟΚΟΥ
Ανατολικά του Δομοκού στα 5 χιλιόμετρα και 40 βόρεια της Λαμίας βρίσκεται το Βούζι. Στο χωριό λειτουργεί Λαογραφικό Μουσείο και Ξενώνας ο οποίος ανήκει στον Επιμορφωτικό Σύλλογο Βουζίου. Γνωστό το χωριό για το προίον (φακές) που παράγει και έχει βραβευθεί από την Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης. Στό Βούζι υπάρχουν τρείς Εκκλησίες ο Αγιος Γεώργιος, ο Αγιος Φανούριος και ο Αγιος Νικόλαος εκ Βουνένοις. Από το χωριό κατάγεται και η Ολυμπιονίκης Νίκη Μπακογιάννη. Στο Λαογραφικό Μουσείο μπορείτε να δείτε ένα από τα πρώτα μετάλλια της αθλήτριας καθώς και πλούσιο φωτογραφικό υλικό που χάρισε η ίδια στο Σύλλογο.
ΕΚΔΟΧΕΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑΣ -IΣTOPΙΑΣ- ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ.
ΒΟΥΖΓΙΑ, ΒΟΥΖΙΟΝ: Αγροτική εορτή θερισμού αφιερωμένη στο θεό της καλλιέργειας και ειδικότερα της καλλιέργειας σίτου. Ιστορικές μαρτυρίες αναφέρουν ότι το οροπέδιο Όρθρυς της Δολοπίας ήταν φημισμένο για τους σιτοβολώνες του και γενικά για τα δημητριακά του προϊόντα. Η προαναφερθείσα εορτή - θεσμός (παρόμοια με Δημήτρια - Νέμεα - Ίσθμια) ενισχύει τη εκδοχή της ύπαρξης της ύπαρξης του χωριού μας απ' την εποχή εγκατάστασης των πρώτων Ελλήνων που κατοίκησαν στη Δολοπία με πιθανή διαφορά στη τοποθεσία του αρχαίου οικισμού και στην σημερινή θέση του χωριού. Η δεύτερη εκδοχή θέλει να συνδέει την σημερινή ονομασία του χωριού με τον οικισμό που υπήρχε στην περιοχή Πλατάνου ή Κιόσκι (ονομασία που αναφέρεται στα συμβόλαια) περιοχή στην οποία αναπτύσσονται τα υδροφυή φυτά ΒΟΥΖΙΑ. Απόρροια των οποίων θεωρείται και η ονομασία του χωριού.
Απ' την αρχαιότητα ήταν κόμβος της μεγάλης οδού η οποία ένωνε την πόλη Μελιταίας με τον Ερινεό (σημερινό Πετρωτό ή Τσατμά δηλαδή χαλάσματα, όνομα που έδωσαν οι Τούρκοι βλέποντας τα ερεiπια του Ερινεού) και οδηγούσε στο Θεσσαλικό κάμπο ανάμεσα από Φάρσαλα και Δίλοφο. Σύμφωνα με πρόσφατες αρχαιολογικές πληροφορίες διαπιστώθηκε ότι η οδός αυτή από Μελιταία περνούσε απ' την περιοχή ΜΠΟΥΛΟΓΟΥΡΝΑΣ και πήγαινε στο κέντρο ανεφοδιασμού το Ενετικό Κάστρο στην περιοχή ΚΟΥΡΙ τοποθεσία ΚΟΥΚΟΥΗΡΟ (αναφέρεται σε συμβόλαια του 1883 η τοποθεσία Παλιό Καστρί ). Στην περιοχή υπάρχουν ευρήματα που μαρτυρούν την ύπαρξη του Ενετικού Κάστρου και Βυζαντινής Εκκλησίας. Αρκετά νομίσματα βρέθηκαν από καλλιεργητές στην περιοχή ΠΥΡΓΑΚΙ (μικρός πυργίσκος) που βρίσκεται απέναντι απ' το Ενετικό κάστρο. (τρία σύνορα Βουζίου - Μαντασιάς- Πολυδέντρι) αυτή η οδός συνέχιζε προς τη σημερινή διασταύρωση Mαvτασιάς με κατεύθυνση το Ζούπουρνο και στην περιοχή του Λόγγου περνούσε απέναντι στην περιοχή ΤΡΙΑ ΔΕΝΤΡΑ (από εκεί ερχόταν ο μεγάλος δρόμος του Δομοκού και πήγαινε στα χωριά Πετρωτό – Αχλαδιά (καρατζαλιόστρατα). Συνεχίζοντας μετά τα τρία Δέντρα πήγαινε ανάμεσα Πετρωτό και Αχλαδιά δίπλα απ' το κάστρο του Ερινέου και το σημερινό Κιοτίκι και συνέχιζε δεξιά απ' τη Κακκόσκαλα ή Κακκοσκάλι με κατεύθυνση το θεσσαλικό κάμπο.  Στο ύψος του κάστρου του Ερινέου και στην περιοχή Κιοτίκι υπάρχει υπόγεια διάβαση που είναι κάθετη στο δρόμο και συνδέει αυτό με την απέναντι πλευρά. Κατά την Τουρκοκρατία σε μια από τις αποτυχημένες επαναστατικές προσπάθειες στη περιοχή είχε διεξαχθεί το 1740 μεγάλη μάχη στο χωρίο μας με τον οπλαρχηγό Κυριάκο Βασδέκη στην τοποθεσία Mπoυλγόρεμα όπου σκοτώθηκαν 600 Τούρκοι. Μετά την επανάσταση του 1857 ΟΙ κάτοικοι της επαρχίας Δομοκού σκόρπισαν άτακτα προς τα χωριά της Λαμίας (της ελεύθερης περιοχής) στη Τσoπαvάτα­ Νταιτσιά ή Λυγαριά, Λιαvoκλάδι, Καστρί Μ. βρύση, Λιμογάρδι. Οι τούρκοι με έδρα το Τσάτμα σκόρπισαν το πανικό με αvτiπoινα στην επανάσταση ή με αφορμή συκοφαντίες που εκτοξεύτηκαν εναντίον των Ελλήνων. Με το διορισμό του Επισκόπου Χρύσανθου (1867-1878) βλέπουμε τη συγκέντρωση φoβισμένων και διασκορπισμένων Kατοίκων  της περιοχής και ίδρυση αλληλoδιδακτικών σχoλείων. Για τον πληθυσμό της επαρχίας Δομοκού δεν υπήρχαν επίσημα στοιχεία. Βέβαιο είναι ότι στην επαρχία τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας κατοικούσαν Έλληνες και Τούρκοι σε αναλογία 3 προς 1. Οι κάτοικοι της επαρχίας ήταν 7611 σύνολο με 5770 Έλληνες και 1841 Τούρκους. Υπήρχαν χωριά με πληθυσμό μόνο Ελληνικό και άλλα μόνο με Τούρκικο. Ελάχιστα είχαν μεικτό πληθυσμό. Αξίζει να σημειωθεί ότι στους μεικτoύς πληθυσμούς οι Οθωμανοί και οι Χριστιανοί διατηρούσαν τα ήθη και έθιμα τους και ζούσαν σε σπίτια ανακατεμένα (όχι σε διαχωριστικές ζώνες). Τη Γκόλφω ή την Ισμέ (αντίστοιχη ηρωίδα Τούρκων) την έπαιζαν σε γιορτές ή σε εξετάσεις.
Αντλώντας στοιχεία για το πληθυσμιακό καθεστώς του χωριού απ' το «χρονικά της Επαρχίας Δομοκού» βλέπουμε πως το 1880 το Βούζι ήταν χωριό με αμιγή Τούρκικο πληθυσμό 200 κατοίκων (πληροφοριακά απ' τα «οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας» του Υπουργείου Στρατιωτικών εκδ. 1880). Απ' τους πρώτους Έλληνες που επανήλθαν ή πρωτοήρθαν και εγκαταστάθηκαν στο χωριό είναι γνωστά τα εξής 13 επώνυμα.
  1. Ερανδίας Βας.
  2. Mακρυγγιάννης Γιαννάκης του Ιωάννη
  3. Γιαννάκης Κώνστας
  4. Παπασταθόπουλος Ευστάθιος
  5. Παπασταθόπουλος Θεοχ.
  6. Πλιάτσικας Δημ.
  7. Τριγώνας
  8. Τριγώνας
  9. Τσιάγκας Ανδρέας
10. Τσιάγκας Δημ.
11. Μπακογιάννης Κ.
12. Τσουκνίδας Αχ.
13. Τσιώτσος
Αυτά τα ονόματα είναι γραμμένα στον εκλογικό κατάλογο του 1883 μαζί με 58 τούρκικα ονόματα. Την ύπαρξη μεικτού πληθυσμού επιβεβαιώνει η πληροφορία απ' τον Γκούβα Ανδρέα που μας λέει βλέπουμε πως ο Τσάγκας εγκαταστάθηκε στην περιοχή διαμένοντας πρώτα στη Γερακλή (η Γερακλή : ήταν τόσο κλειστό μέρος που μόνο γεράκια ησύχαζαν εκεί ενώ το δεύτερο συνθετικό (-λη) έχει τούρκικη ρίζα και σημαίνει τόπος για πρoφύλαξη, μετά την απελευθέρωση έγινε το Γερακλί). Μαρτυρία της Τσάγκας Ζωής, γιαγιά του Γκούβα Ανδρέα την οποία μας μετέφερε, επιβεβαιώνει τη συμβίωση της με Οθωμανούς κατοίκους για 8 χρόνια περiπoυ με αποτέλεσμα την εκμάθηση από μέρους της, της τούρκικης διαλέκτου. Μετά την απελευθέρωση με τη δημιουργία των Δήμων δόθηκε εντολή όλα τα χωριά να πάρουν πάλι το όνομα που είχαν πριν τη Τουρκοκρατία. Έτσι το χωριό,  στη σημερινή του τοποθεσία, διατήρησε το όνομα Βούζι αν και γίναν προσπάθειες να μετονομαστεί σε Πλάτανος. Γραπτό κείμενο που αναφέρεται σε γεγονότα πριν το 1881 αναφέρει κατά λέξη «Προύχοντας κάτοικος Βουζίου ληστεύθηκε στη περιοχή» (πληροφορία από κ.Γαλλή). Μαρτυρίες των γερόντων του χωριού λένε πως η ονομασία του χωριού επί Τουρκοκρατίας στη σημερινή του τοποθεσία ήταν «Νταουσάνυ» που στα τούρκικα σημαίνει λαγότοπος, βλέποντας το γραπτό κείμενο που ονομάζει τον προύχοντα κάτοικο Βουζίου μπορούμε να συμπεράνουμε πως ο λαγότοπος ίσως ήταν προσδιορισμός ευρύτερης περιοχής. Άλλοι πάλι ισχυρίζονται πως ονομάστηκε Νταουσάνι εξ' αιτίας της πληθώρας των Δέντρων Δαμασκηνιών που τις αποκαλούμε «Nταoυσανιές».
Παλαιοχριστιανικοί συνοικισμοί σε άλλες τoπoθεσiες ήταν στη θέση «Κιόσκι» χτισμένος δiπλα στον αιωνόβιο Πλάτανο στη μαγούλα με τη βρυσούλα και τη παλιά καρσούτα, (λέγεται πως οι Τούρκοι όπου εύρισκαν νερό δημιουργούσαν και μια καρούτα για ανάπαυση της ψυχής) και στις τoπoθεσiες Κεραμαριό, Προσήλια.
Στο συνοικισμό Πλάτανο στο Τουρκονεκροταφείο, θάφτηκε η πρώτη Ελληνίδα - Μαλιάγκα Αικατερίνη, το οποίο βρισκόταν στο σημερινό χωράφι του Χαριζόπουλου
Στο Βούζι υπάρχουν 13.000 καλλιεργήσιμα στρέμματα και 4.000 χέρσα. Συνολικά 17.000 στρ. τα οποία αναφέρονται στον αναδασμό που πραγματοποιήθηκε το 1962. Τα χωράφια του χωριού  αγοράστηκαν από τους Έλληνες το 1882 μετά την απελευθέρωση της 8ης Αυγούστου 1881 απ' το Τούρκικο ζυγό, ημερομηνία άπελευθέρωσης της επαρχίας Δομοκού. Τα χωράφια του χωριού πούλησαν στους Έλληνες οι: Αλή Κούλας, Nταλiπη, Λασάχασαν, Ντήβάλη, Σάλι Φέτα, Φεταπούλου, Kαντήρ, Σακίρ, Κιοσέ χασάν, Κοντσά Κούρτη, τραχάνη, Κουρή. Οι Έλληνες απ' την ελεύθερη Φθιώτιδα ( οι οποίοι επί Τουρκοκρατίας μετακινήθηκαν προς τα χωριά της Λαμίας μετά την απελευθέρωση το χειμώνα του 1897), επανήλθαν προς το χωριό προερχόμενοι απ' τα χωριά Καστρί (Κόκκινος), Μ. βρύση (Πολυμερόπουλος, Μαργαρίτης), Λειανοκλάδι (Κικής) Τσοπανάτα Λυγαριά (Τσιάγκας).
Το Βούζι από το 1883 μέχρι το 1912 ήταν συνοικισμός του Δήμου Θαυμακών (με έμβλημα δυο σταυρωτά κανόνια). Το 1912 ιδρύθηκε κοινότητα με έδρα το Βούζι (οι έδρες των κοινοτήτων ήταν στα κεφαλοχώρια) που περιείχε του συνοικισμούς «Βουζίου» και «Γερακλίου». Το 1912 ψήφισαν στο Βούζι τα χωριά της περιοχής Πετρωτό, Αχλαδιά, Λεύκα. Το 1936 στις 4 Αυγούστου εκλέγεται πρόεδρος κάτοικος απ' το συνοικισμό Γερακλίου (εξαιτίας του διαχωρισμού σε δύο συνδυασμούς των κατοίκων του Βουζίου) μέχρι το 1939. Έτσι φαινόταν μια άτυπη μεταφορά της κοινότητας στο Γερακλί επειδή οι κάτοικοι ήταν αναγκασμένοι για γρήγορη διεκπεραίωση των εργασιών τους να πηγαίνουν αυτοί να βρίσκουν τον πρόεδρο. Επίσης μεταφέρθηκε και το σχολείο εκεί λόγω έλλειψης δασκάλου. Το 1946 το Γερακλί αποσπάστηκε και αναγνωρίστηκε πλέον σαν κοινότητα. Το διαχωρισμό των κατοίκων έκανε ο υπάλληλος Πεπονής.
Σήμερα, το Βούζι αποτελεί Τοπική Κοινότητα του νέου Καλλικρατικού Δήμου Δομοκού. 
Δημήτρης Β. Καρέλης (Από το υπό έκδοση βιβλίο του για την περιοχή Δομοκού) 

 

Συμμετοχή του Δήμου Δομοκού στην έκθεση Λαμίας

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα ,


Ο Δήμος Δομοκού θα συμμετέχει στην 47η Πανελλήνια Έκθεση Λαμίας με στόχο την ανάδειξη της Ιστορίας του, της πολιτιστικής του  κληρονομιάς τα μνημεία του τόπου τις φυσικές του ομορφιές αλλά και τις  δραστηριότητες που έχει αναπτύξει μέχρι σήμερα

Θα στεγάζεται στο ΚΤΙΡΙΟ Β' περίπτερο 63-64-65.

ΠΗΓΗ

Εμποροπανήγυρη Δομοκού, από 21 έως 25 Μαΐου 2013.

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα ,


Η Εμποροπανήγυρη Δομοκού θα πραγματοποιηθεί και φέτος, από την Τρίτη  21 Μαϊου έως και το Σάββατο 25 Μαϊου 2013.
Προβλέπεται μεγάλη συγκέντρωση, για πώληση και έκθεση κάθε είδους εμπορευμάτων, με σημαντικές συναλλαγές.
Χώρος τέλεσης της εμποροπανήγυρης ορίσθηκε η ΛΑΪΚΗ ΑΓΟΡΑ της Τ.Κ. Δομοκού. Τα παραπήγματα για την έκθεση εμπορευμάτων θα κατασκευασθούν από το ΔΗΜΟ ΔΟΜΟΚΟΥ. Στους ενδιαφερόμενους θα παραχωρηθούν, μετά από δη­μοπρασία που θα γίνει την Δευτέρα 20 Μαΐου 2013, στο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΤΙΡΙΟ που βρίσκεται το ΚΕΠ της Δ.Ε.  Δομοκού (Θέμιδος & Ρίτσου 1), στις 9 π. μ. ώρα.
Κανένας ελεύθερος χώρος δεν πρόκειται να διατεθεί, ούτε θα επιτραπεί η χρησιμοποίηση άλλων χώρων εκτός των αριθμημένων και ύστερα από καταβολή αντιστοίχου μισθώματος, θα απαγορευθεί δε, μέσα στο χώρο της εμποροπανήγυρης η εγκατάσταση πλανοδίων πωλητών. Μέσα στο χώρο εμποροπανήγυρης δεν πρόκειται να διατεθούν άλλοι χώροι για την εγκατάσταση ψυχαγωγικών εκδηλώ­σεων (σκοπευτήρια κ.λ.π.)  εκτός από τον προκαθορισθέντα για Λούνα - Πάρκ.
Οι εκθέτες, μέχρι της δημοπρασίας μίσθωσης χώρων, μπορούν να τοποθετούν προσωρινά τα εμπορεύματα τους στους χώρους που θα τους υποδειχθούν από τα αρμόδια όργανα,  αποκλειόμενης της έκθεσης αυτών.
Περισσότερες πληροφορίες στο τηλ. 2232 0 22385.

ΠΑΛΑΜΑ ΔΟΜΟΚΟΥ

Δημοσιεύθηκε από billym | Τετάρτη 8 Μαΐου 2013 | Αναρτήθηκε με θέμα ,

Βρίσκεται 26 χιλιόμετρα από τη Λαμία. Αναφέρεται στην «πρόθεση» με τους Δωρητές της Ιεράς Μονής της Ρεντίνας, στο φ. 25α, με τους οικισμούς Αβαρνίτζα, Δραμάλα και Λευθεροχώρι άλλωτε ως Παλαμά και άλλες φορές ως «μικρός Παλαμάς» σε αντιδιαστολή με τον Παλαμά της Καρδίτσας. Στα φ. 25β - 26α, υπάρχουν γραφές μεταγενέστερες της πρώτης. Η αναφορά αυτή μας δηλώνει την παλαιότητα του  χωριού που χτίστηκε σίγουρα πριν το 1640.
Ο περιηγητής Αργύρης Φιλιππίδης από το Πήλιο, το έτος 1805, αναφέρει ότι: «….Πλησίον αυτού (Νταουκλί, σημ. Ξυνιάδα) αριστερά είναι το χωρίον Παλαμά. Έχει ως σαράντα σπίτια χριστιανών. Ζουν και αυτοί με την γεωργικήν και την αλιευτικήν. Υπόκειται και αυτό υπό τον Θαυμακού, εις δε την εξουσίαν από τά Φάρσαλα, είναι όμως άνθρωποι φιλάνθρωποι, όλα τα χωρία, οπού εί­ναι εδώ εις την λίμνην, δουλεύουν όμως ωσάν Καλβίνοι, δέν κάθονται διόλου αργοί». Στο οδοιπορικό του Αντωνίου Μηλιαράκη «οδοιπορικά Μακεδονίας – Θεσσαλίας» έτος 1878, διαβάζουμε: 

«Από Λαμία εις Δομοκόν δια Δερβέν Φούρκα, ώραι 6 3/4 . Από της θέσεως Δερβέν Φούρκα η οδός είναι βατή μόνον δια φορτηγά ζώα, κατέρχεται δε τας βορείας κλιτύας του όρους Όθρυος, δια μεγάλης κλίσεως και πηλώδους συδένδρου και ανώμαλου εδάφους. Από της κορυφής του όρους μέχρι της πεδιάδος, η απόστασις είναι 1 ½ ώρας. Εν τω μέσω της οδού, ευρίσκεται πηγή ποσίμου ύδατος. Εν τη πεδιάδι, η οδός χωρίζεται εις τρεις κλάδους και ο μεν προς ανατολάς (δεξιά) διευθύνεται προς το χωρίον Παλαμά (250 Έλληνες κάτοικοι, 1 ναός, 1 σχολείο και άφθονον ρέον ύδωρ) ο δε κατ’ ευθείαν , διευθύνεται δια της υπό ρυάκιον διαρρεομένης πεδιάδος προς την κωμόπολιν του Δομοκού, απέχουσαν του σημείου της διακλαδώσεως των οδών, 2 ώρες». 
Στο ιστορικό Παλαμά, πραγματοποιήθηκε στις 7 Μαρτίου 1878, η μεγάλη σύναξη των επαναστατών-πολεμιστών στο χώρο της εκκλησίας του Αγίου Αθανασίου. 

Εκεί ύψωσαν την ελληνική σημαία και ορκίστηκαν με το σύνθημα: «Ελευθερία ή θάνατος», κηρύσσοντας την τελευταία επανάσταση εναντίον των Τούρκων, όρισαν επταμελή επαναστατική επιτροπή και συνέταξαν προκήρυξη προς τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, εκλέγοντας «Προσωρινή Διοίκηση της επαρχίας Δομοκού».
    Η Πολιτεία για να τιμήσει ως εκπλήρωση εθνικού χρέους τους αγωνιστές, προέβη στην ανέγερση αντάξιου προς την ηρωϊκή πράξη, μνημείου στον ιστορικό αυτό χώρο όπου κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή του Μαρτίου γιορτάζεται  με κάθε επισημότητα η εθνική επαίτιος της επανάστασης του 1878.

Δημήτρης Καρέλης
ΠΗΓΗ

ΑΡΧΑΙΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑ ΔΟΜΟΚΟΥ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα ,


ΑΡΧΑΙΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑ ΔΟΜΟΚΟΥ
ΘΑΥΜΑΚΟΙ: Στον σημερινό Δομοκό, σώζονται πελασγικά τείχη.
Από τον Όμηρο μαθαίνουμε ότι ηγεμόνας τις πόλεως αυτής ήταν ο Θαυμακός πατέρας του Ποίαντος , ο οποίος ως γνωστόν από την μυθολογία άναψε την πυρά με την οποία κάηκε ο Ηρακλής και ως ανταμοιβή πήρε τα ιόβολα (δηλητηριώδη βέλη), τα οποία κληρονόμησε ο γιος του Φιλοκτήτης.
Κατά τον όμηρο οι πόλεις Θαυμακίοι , Μηθώνη, Μελίβοια και Ολιζώνα αποτελούν την τετράδα των πόλεων του Φιλοκτήτου, ο οποίος έλαβε μέρος με επτά πλοία στην πολιορκία της Τροίας.
« Των δε, Φιλοκτήτης , τόξων ευ ειδώς ,
επτά νεών ,ερέται δ έν εκάστη πεντήκοντα
εμβέβασαν, τόξων ευ ειδώτες, ‘ιφιμάχεσθαι».
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:
«Τούτων δε ήρχεν ο Φιλοκτήτης έμπειρος τοξότης
Με επτά πλοία , πεντήκοντα δε κωπηλάται εις έκαστον πλοίων
είχον επιβιβασθεί , έμπειροι και ούτοι τοξόται
δια να πολεμήσουν γενναίως.»
ΕΛΛΑΣ: Αρχαία πόλη 2 χλμ βόρεια της Μελιταίας κατά τον Θουκιδίδη. Στην αγορά της πόλεως υπάρχει ο τάφος του Έλληνα από τον οποίο έλαβε το όνομα η Ελλάς και ο Έλλην.
Ο Θουκυδίδης γράφει;
« ‘΄Ελληνες δε και των παίδων αυτών ‘εν Φθιώτιδι ίσχυσάντων»
ΦΘΙΑ: Πόλη κοντά στην Ελλάς και της περιοχής.
ΜΕΛΙΤΑΙΑ(ΑΒΑΡΊΤΣΑ): Ο Λήκ στο σημείο αυτό τοποθετεί το βασίλειο των Μυρμιδόνων, στην αγορά της υπάρχει ο τάφος του Έλλην. Σώζονται αρχαία τείχη.
Μελιτεύς ο γιος του Δία και της νύμφης Ορθρηίδος απέκτησαν ένα τέκνο τον Μελετεύς τον οποίο και παράτησαν αδιαφορώντας για την τύχη του . Το βρήκε όμως ο Φάγρος ο οποίος είχε την ίδια μάνα αλλά τον Απόλλωνα για πατέρα και το μεγάλωσε με την βοήθεια των μελισσών για αυτό και το ονόμασε Μελιτεύς.
Όταν μεγάλωσε , υπέταξε τους κατοίκους της περιοχής και έκτισε την πόλη της Φθίας
ΠΥΡΡΑ: Πόλη της Φθίας μερικοί την ταυτίζουν με την Μελιταία , άλλοι ισχυρίζονται ότι βρίσκεται δέκα στάδια μακριά από αυτήν.
ΕΡΙΝΕΟΣ : Πόλη πλησίον του χωριού τσιατμά.
ΚΟΡΩΝΕΙΑ η ΦΘΙΩΤΙΚΗ : πόλη πλησίον της πόλεως Ερινέος , πολλοί την ταυτίζουν.
ΞΥΝΙΑ-ΞΥΝΙΑΙ: ΝΔ του Δομοκού στην νότια όχθη της λίμνης Ξυνιάδος.
ΦΙΛΙΑΔΩΝ: Νότια του Δομοκού συνορεύει με την Μελιταία και την Πύρρα.
ΑΓΓΕΙΑΙ: Κοντά στο χωριό της Παναγιάς και κατά άλλους στο χωριό Καίτσα.
ΝΑΡΘΑΚΙΟΝ: κοντά στο χωριό καρατζάλι, μνημονεύεται από τον Πτολεμαίο και τον Στράβωνα.
ΕΚΚΑΡΑ η ΑΚΚΑΡΑΙ: Aρχαία πόλη του 4ου αιώνος η οποία ανήκε στην Αχαία Φθιώτιδα . Σήμερα σώζονται τα τείχη της πόλεως και εις τη θέση ‘μάτια’ μπορεί να δεί κανείς την ‘Σαρμανίτσα’ ή ‘κούνια’. Πρόκειται για έναν κιβωτιόσχημο τάφο στον βράχο που ο θρύλος λέει ότι η βασίλισσα του ‘γυναικόκαστρου’ απέκτησε παιδί που δεν το ήθελε ο πατέρας της για αυτό και το έκρυψε σ’ αυτήν την κούνια , φροντίζοντας να πηγαίνει για να το ταΐζει. Ο άλλος θρύλος λέει ότι εκεί είχε το παιδί μια γυναίκα τιτάνα το οποίο αρρώστησε . Φρόντισε να πάει στο Ασκληπιείο στα Τρίκαλα (αρχαία Τρίκη),για να ρωτήσει για κάποιο φάρμακο, εκεί τις υπέδειξαν κάποιο φυτό το οποίο φύτρωνε στο όρος Κασιδιάρης, πήγε να το βρει αλλά πάνω στην ταραχή της δεν μπορούσε να το αναγνωρίσει έκοψε την κορυφή του βουνού με σκοπό να την πάει στην Τρίκη για αναγνώριση αλλά στο δρόμο έμαθε ξαφνικά για τον θάνατο του παιδιού της και πέταξε την κορυφή εκεί που έμαθε το δυσάρεστο νέο, την σημερινή Πετρομάγουλα όπου και ο σιδηροδρομικός σταθμός Δομοκού.
Η αρχαία Aκκαρα ή Εκκάρα έκοψε κατά την αρχαιότητα νόμισμα το Εκκαρέων.
ΚΥΦΑΙΡΑ: Αρχαία πόλη της Δολοπίας μεταξύ των πόλεων Aκκαρας και Θαυμακού στο σημερινό χωριό Βελεσιώτες. Εκεί στα σύνορα αυτής της πόλης και της αρχαίας Aκκαρας στη θέση Αρκουδότρυπα υπήρχαν μπηγμένοι κρίκοι και ο θρύλος τους είχε συνδέσει με την προσάραξη του καραβιού του Δευκαλίωνα και της Πύρρας.
ΠΡΟΕΡΝΑ: Αρχαία πόλη του 4ου αιώνα ,ίσως και παλαιότερη βρίσκεται στην έδρα του σημερινού Δήμου Θεσσαλιώτιδας στο Νέο Μοναστήρι.
Η πόλη έκοψε νόμισμα το αρχαίο ‘προερνίων’, και από τους ιστορικούς μαθαίνουμε ότι κατελήφθη το 191 π.χ από τον Αντίοχο αλλά αμέσως μετά ανεκτήθη από τον Ύπατο Ακίλιο Γλαβρίωνος .
Μέχρι πριν λίγα χρόνια στο Νέο Μοναστήρι είχαν γίνει μόνο σωστικές ανασκαφές , σήμερα πάνω από 30 εργάτες με αρχαιολόγους εργάζονται στο κάστρο της Αρχαίας Πρόερνας προσπαθώντας να την αναδείξουν , ενώ ανασκαφές γίνονται και στην μαγούλα ‘κουτρουλού’ πίσω από το σημερινό εργοστάσιο βάμπακος της ενώσεως Συνεταιρισμών Λαμίας. (Για περισσότερα διάβασε στα άρθρα προτάσεις το άρθρο σχετικά με την αρχαία Πρόερνα.)
ΠΗΓΗ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΔΟΜΟΚΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ Κ ΚΑΡΑΤΖΑ 1962

ΠΗΓΗ

ΔΑΣΟΣ ΣΑΝΑΪΛΑΣ ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , , , ,


Η φωτογραφία είναι από το ιδιόκτητο δάσος της Σαναϊλας του Νεοχωρίου.


ΜΕΛΙΤΑΙΑ ΔΟΜΟΚΟΥ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα ,


Η Μελιταία πήρε το όνομά  της από την αρχαία πόλη των Αχαιών Φθιωτών, Μελιταία ή Μελίτη, πάνω στα ερείπια της οποίας είναι χτισμένη.
Ως Αβαρνίτζα, η σημερινή Μελιταία, αναφέρεται στην γνωστή «πρόθεση» των αφιερωτών της Ιεράς Μονής της Ρεντίνας, στο φ. 25α με τους  οικισμούς Δραμάλα, Λευθεροχώρι και Παλαμά. Στα φ. 25β - 26α υπάρχουν γραφές μεταγενέστερες της πρώτης. Η αναφορά αυτή μας βεβαιώνει ότι ο οικισμός ήκμαζε πολύ πριν και κατά το 1640, έτος κατά το οποίο χρονολογείται η «πρώτη γραφή», είναι πιθανό όμως να κατοικείται συνεχώς από αρχαιοτάτων χρόνων ίσως μόνο με μικρές διακοπές λόγω πολέμων και καταστροφών. Πιθανώς πήρε το όνομα Αβαρίτσα κατά το Μεσαίωνα.
Μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους  το έτος 1883 και ως το 1912 υπήρξε η έδρα του Δήμου Μελιταίας. Το 1890 ο δήμος προήχθη από Γ΄σε  Β΄τάξεως με το β.δ. της 27-9-1890 (ΦΕΚ 324/7-12-1890). Τα χωριά που αποτελούσαν το Δήμο Μελιταίας ήταν η πρωτεύουσα Αβαρίτσα και οι οικισμοί Χιλιαδού (Φιλιαδώνα), Νεοχώρι, Καραχασάν (Σχισμάδα), Μαντασιά, Αλήφακα (Καρυές), Δραχανί (Πολυδένδρι), Δραμάλα (Μακρολείβαδο) και  Παλαμάς.
Στο Δήμο ανήκε και η Μονή Αγίας Τριάδος Αβαρίτσας που βρίσκεται Νότια του οικισμού και σε υψόμετρο 800 περίπου μέτρων και απέχει από τη Μελιταία ένα τέταρτο της ώρας με πεζοπορία. Από το 1912 αποτέλεσε ίδια κοινότητα και μετονομάστηκε από κοινότητα Αβαρίτσας σε κοινότητα Μελιταίας στις 27-2-1915 (ΑΥΕ 7064 της 27-2-1915, ΦΕΚ 89/Α΄της 4-3-1915).
Διοικητικές μεταβολές
Κ. Αβαρίτσας Ν. Φθιώτιδας και Φωκίδας, ΦΕΚ 261Α - 31/08/1912, Σύσταση της Κοινότητας με έδρα τον οικισμό Αβαρίτσα. ΦΕΚ 89Α - 04/03/1915, ο οικισμός Αβαρίτσα της Κοινότητας μετονομάζεται σε Μελιταία, Ν. Φθιώτιδας και Φωκίδας. ΦΕΚ 72Α - 31/03/1943, η Κοινότητα υπάγεται στο Νομό Φθιώτιδος, Κ. Μελιταίας Ν. Φθιώτιδος  και Φωκίδας. ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997, η Κοινότητα καταργείται και συνενούται με το Δήμο Δομοκού.
Δημήτρης Β. Καρέλης (Από το υπό έκδοση βιβλίο του για την περιοχή Δομοκού) 

ΦΥΛΙΑΔΩΝΑ ΔΟΜΟΚΟΥ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα ,


Η Φυλιαδώνα, (υψόμ. 514 μ.) είναι οικισμός του νομού Φθιώτιδας που ανήκει διοικητικά στο Δήμο Δομοκού και έχει 514 κατοίκους (2001). Η Φυλιαδώνα βρίσκεται 35,5 χιλιόμετρτα από τη Λαμία και  27 από το Δομοκό στις Βαρειοανατολικές κλιτές της Όθρυος και στο λεκανοπέδιο της Μελιταίας. Συνορεύει βόρεια με τις Καρυές και τη Μαντασιά, δυτικά με τη Μελιταία νότια με το Νεοχώρι και ανατολικά με την Ανάβρα του νομού Μαγνησίας. Πήρε το όνομά της από την αρχαία πόλη Φυλιαδώνα που υπήρχε στην περιοχή.
Από παραφθορά της λέξης Φυλιαδώνα προήλθε  και η παλαιότερη ονομασία της ως Χιλιαδού. Κατά την απελευθέρωση το 1881 από του Τούρκους προσαρτήθηκε στο δήμο Μελιταίας ως οικισμός «Χιλιαδούς»  και το 1912 αποτέλεσε ξεχωριστή κοινότητα ως κοινότητα «Χιλιαδούς». Μετονομάστηκε σε κοινότητα Φυλιαδώνος το 1915 (β.δ. της 25-8-1915 ΦΕΚ 294/Α΄της 28-8-1915). Με το β.δ. της 24-6-1919 (ΦΕΚ 144/Α΄της 28-6-1919) απαοσπάστηκε από την κοινότητα Μαντασιάς και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Φυλιαδώνος ο συνοικισμός  Καραχασάν που μετονομάστηκε σε Σχισμάδα με το διάταγμα της 11-9-1928 (ΦΕΚ 193/Α΄της 20-9-1928).
Ο παραδοσιακός Νερόμυλος στη Φιλιαδώνα, ο οποίος αποτελεί ιστορικό μνημείο της περιοχής καθώς και η εκκλησία του Αγ. Γεωργίου με το υπέροχο Καμπαναριό του είναι από τα αξιοθέατο του χωριού και αξίζουν της προσοχής του επισκέπτη.
Δημήτρης Β. Καρέλης (Από το υπό έκδοση βιβλίο του για την περιοχή Δομοκού) 


Η ΟΘΡΥΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , , , , ,


Η οροσειρά των μύθων και των ημίθεων!!! Η οροσειρά της Όθρυος ή Όρθρης, βρίσκεται στο κέντρο της ηπειρωτικής Ελλάδας, πάνω από την πόλη της Λαμίας και σε μεγάλη έκταση προς Βορά Ανατολή και Δύση. Δυτικά, από την Πίνδο και τη θέση «Ζαχαράκη βρύση» και τα «Λυκομνήματα» στην Πίνδο, εκτείνεται με ήρεμη και καλοσχηματισμένη γραμμή, προς την Ανατολή πέρα από τη Λαμία, τον Αχινό, την Πελασγία, τον Αλμυρό και τον Παγασητικό κόλπο αλλά και τον κάμπο της Θεσσαλίας προς βορρά, να απλώνεται στους πρόποδές της, σαν ήρεμη και γαλήνια θάλασσα! Ο Στράβων αναφέρει για την Όθρη: «ο δε Φθιωτικός Άλος υπό το πέρατι κείται της Όθρυος, όρους προς άρκτον κειμένου τη Φθιώτιδι, ομόρου δε τω Τυμφρηστώ και τοις Δόλοψιν» (Στράβ. Θ΄, 435), και ο Ξενοφώντας ονομάζει την κεντρική Όθρη Αχαϊκά όρη: «τη υστεραία υπερβαλών τα Αχαϊκά της Φθίας όρη (ο Αγησίλαος) την λοιπήν πάσαν δια φιλίας επορεύετο μέχρι προς τα Βοιωτών όρια» (Ελλ. Δ.3, 9). Όθρυς, όρος Θεσσαλίας, οιονεί άθρυς τις ων όθεν εστίν αθροίσας, δια το ύψος, «Ετυμολογικόν το Μέγα, ήγουν η μεγάλη γραμματική» των Friedrich Sylburg, Gottfried Heinrich Schafer, Eκδ. Apud. lo Aug. Gottl. Weigel, έτος 1816). Κατά τον Μεσαίωνα και ως τα τέλη του 19ου αι. αναφέρεται από πολλούς σαν «βουνά της Γούρας» από την ομώνυμη τότε κωμόπολη που άκμαζε στην ΒΑ κλιτή της, τη σημερινή Ανάβρα Μαγνησίας. Ολόκληρη η οροσειρά αποτελείται από μάρμαρο, οφείτη και ασβεστόλιθο και κατά καιρούς η μεταλλευτική άκμασε με μεταλλεία βωξίτη, χαλκού, σίδηρου, χρωμίου, μαγγανίου αλλά και λιγνίτη. Με τις ψηλότερες κορφές της, το «Γερακοβούνι» ανατολικά με υψόμετρο 1726 μέτρα στην οποία και «…επί της κορυφής δε ταύτης βρύει ύδωρ ψυχρότατον και γλυκύ, σώζονται δε αυτόθι ταμπούρια (προμαχώνες) μέχρι τούδε (1880), των κλεπτών», ο «Άγιος Ηλίας» με υψόμετρο 1694 μέτρα και η διπλανή «Πύλορα» στα 1578 μέτρα μαζί με το Γκούζι, ορθώνεται επιβλητική με το βάρος της μακραίωνης ιστορίας της, τους μύθους και της παραδόσεις της! Εδώ κατά την μυθολογία προσάραξε η κιβωτός του γιου του Προμηθέα, Δευκαλίωνα και της γυναίκας του Πύρας στον μεγάλο κατακλυσμό που προκάλεσε ο παμμέγιστος Δίας για να τιμωρήσει τους αχάριστους «χαλκείους» θνητούς. Εδώ γέννησαν τα παιδιά τους που έμελλε να γίνουν γενάρχες των πρώτων Ελληνικών φύλλων αλλά και τον Έλληνα που έδωσε στο γένος μας τʼ όνομά του. Εδώ έδωσαν τη γιγάντια μάχη για την επικυριαρχία της γης, την περίφημη «Τιτανομαχία», οι Τιτάνες με ορμητήριο την Όθρη εναντίον των Ολύμπιων θεών και των συμμάχων τους!!! Κατά την Αρχαία Ελληνική Μυθολογία το όρος Όθρυς είναι «το βουνό των Τιτάνων», οι οποίοι εγκαταστάθηκαν σ' αυτό κατά την περίοδο της σύγκρουσης τους με τους Ολύμπιους Θεούς. Οι Τιτάνες μάχονταν από εκεί το Δία και τους υπόλοιπους θεούς αποσπώντας και εκτοξεύοντας προς τον Όλυμπο τεράστιες πέτρες. Ο μύθος δίνει μια εξήγηση και προς τη γεωφυσική κατανομή του όρους, όπου η βλάστηση παρουσιάζει μεγάλη εναλλαγή. Στους πρόποδες του όρους έχουμε πλούσια βλάστηση με δασικά φυτά όπως η βελανιδιά, το πουρνάρι, το ρείκι. Στα ψηλότερα σημεία έχουμε κωνοφόρα όπως έλατα και μεγάλες εκτάσεις κατάφυτες με φτέρη. Οι κορυφές του όρους είναι πετρώδεις όπου ευδοκιμεί το τσάι του βουνού (sideritis raeseri), κύριο γεωργικό προϊόν που αυτοφυεί σε μεγάλες εκτάσεις του όρους. Εδώ βασίλεψαν ο Δευκαλίων, ο Έλληνας, ο Πηλέας, ο Αχιλλέας, ο Ποίας, ο Φιλοκτήτης, ο Ευρυδάμας, ο Δράνος, ο Φοίνικας, η βασίλισσα Ξυνία και άλλοι πολλοί. Στη λίμνη της, τα ποτάμια, τα φαράγγια και τις κοιλάδες της έζησαν και περιδιάβηκαν οι Οθρυίδες και Ξυνίες νύμφες, οι Κένταυροι, οι Τιτάνες, Νεράϊδες, στοιχειά και ξωτικά. Τα χώματα και τις κορφές της πάτησαν φίλοι κι εχθροί, ο Φίλιππος Β΄της Μακεδονίας, ο γιος του Μέγας Αλέξανδρος, ο Φίλιππος ο Ε΄της Μακεδονίας, ο Δημήτριος ο Πολιορκητής, Πέρσες, Γαλάτες, Ρωμαίοι, Σλάβοι, Καταλανοί, Ούννοι, Φράγκοι – Ενετοί και Τούρκοι. Σʼ αυτήν την οροσειρά αναπτύχθηκαν πολιτισμοί και αρχαίες πόλεις όπως η Ελλάς, η Μελιταία, η Ξυνία, ο Ερινεός, η Πρόερνα, οι Θαυαμακίοι, οι Εκκάραι, οι Αγγείαι, η Κύπαιρα, η Κρεμαστή Λάρισσα, το Ναρθάκιο κι άλλες πολλές!!! Δεκάξι χιλιόμετρα βόρεια της Λαμίας προς τον Δομοκό, κοντά στο Καλαμάκι Λαμίας, βρίσκεται το στενό το οποίο από αρχαιοτάτων χρόνων αποτελούσε την κυριότερη πύλη βορρά-νότου, πριν τις Θερμοπύλες, με την οποία επικοινωνούσε η βόρεια Ελλάδα και η Θεσσαλία με την νότια Ελλάδα. Πρόκειται κατά τον Λίβιο (βιβλ. ΧΧΧΙΙ, 4) για τα καλούμενα «Κοίλα» ή ορθότερα «Κοίλα της Θεσσαλίας» σε αντιδιαστολή με αυτά της Εύβοιας ( Λιβ. ΧΧΧΙ, 47. Στράβ. Χ.1), από την Ρωμαιοκρατία ως τα πρώτα χρόνια του εικοστού αιώνα το ονομαζόμενο «Δερβέν Φούρκα» και σήμερα «Ράχη» ή «Δεκάξι». Για το στενό αυτό ο Άγγλος περιηγητής του 18ου αιώνα Λήκ (Leake, περιήγηση στη Βόρεια Ελλάδα τ. Ι , κεφ. 9) γράφει: «Ανεβαίνοντας τη ράχη κατά το μήκος του λαιμού που σχηματίσθηκε από μικρό χείμαρρο, φτάνουμε από το Δομοκό μετά από 2 ¾ ωρών πορεία στο Δερβένι, όπου σταθμεύει φρουρά για την προστασία του στενού…μετά από πορεία μιας ώρας και ενός τετάρτου από το πρώτο Δερβένι περνάμε δεύτερο, του οποίου ολόκληρη η κλεισούρα είναι γνωστή με το όνομα Φούρκα και απʼ όπου αρχίζει ο δρόμος που κατεβαίνει στο Ζητούνι (Λαμία)». Η λέξη Φούρκα είναι λατινική (furca) και σημαίνει δίκρανο στον πληθυντικό δε, σημαίνει στενά (furcae Gaudinae, τα κατά Καύδιον στενά ή πύλες). Ο Γάλλος περιηγητής Παύλος Λουκάς που πέρασε από δω το 1706, αναφέρει τα στενά αυτά «οδό του όρους Ιωνίτ» («mont dʼIonit Derven», Τόμος Αʼ σελ. 218), άγνωστο αν επρόκειτο για όνομα της εποχής ή για παραφθορά της λέξης Αντινίτσα (το γνωστό μοναστήρι) ή της οδού των Ιωαννιτών επειδή ο δρόμος αυτός χρησιμοποιούνταν για την συγκοινωνία με τα Ιωάννινα την εποχή εκείνη. (ΦΘΙΩΤΙΣ, Ιωάννου Γ. Βορτσέλα,1907, σελ. 12). Στο ύψος των στενών αυτών πριν το δρόμο για το μοναστήρι της Παναγίας Αντίνιτσας, βρίσκεται η «πηγή του Αχιλλέα» μια όαση με αιωνόβια πλατάνια και πέτρινη βρύση, όπου σύμφωνα με την παράδοση ξεκουράζονταν ο Ημίθεος Αχιλλέας, πότιζε ταʼ άλογά του και στη συνέχει α περιδιάβαινε το βασίλειό του απʼ το Σπερχειό ως τη Μελιταία, την Ελλάδα, τη Φθία και την Αλόπη. Στο σημείο αυτό της Όθρυος βρίσκονταν (πιθανότατα στην ανατολική κλιτή και από Δερβέν Φούρκα προς Λαμία) και το αρχαιότατο δάσος ο «Μαλεαίος δρυμός» ο οποίος έγινε σε μας γνωστός από επιτύμβια στήλη που διασώθηκε στην ελληνική ανθολογία (Anthol. Jacobs III, σελ. 287). Σε ένα σημείο του δρυμού κατά τους αρχαίους χρόνους, υπήρχε επιτάφιο μνημείο που έστησε ο Λάμπωνας, πατέρας κάποιου νέου ονόματι Δερξία από την αρχαία Θαυμακία (σημερινό Δομοκό), ο οποίος δολοφονήθηκε από τους ληστές με δόλο καθώς πήγαινε μόνος στη Σπάρτη. Πάνω στην επιτύμβια στήλη ήταν χαραγμένα τούτα τα λόγια: «Ειπέ ποτί Φθίαν ευάμπελον ήν ποθ΄ίκηαι Και πόλιν αρχαίων, ώ ξένε, Θαυμακίαν ως δρυμόν Μαλεαίον αναστείβων ποτ΄ έρημον είδες Λάμπωνος τονδ ΄επί παιδί τάφον Δερξία ον ποτε μούνον έλον δόλω ουδ΄αναφανδόν Κλώπες επί Σπάρτην δίαν επειγόμενον». Μετάφραση: («Ω ξένε! Εάν φτάσεις ποτέ στην Θαυμακία που είναι πόλη αρχαία και στη Φθία που έχει καλά αμπέλια πες ότι κάποτε ανεβαίνοντας το Μαλεαίο δάσος ίδες το μνημείο αυτό που έφτιαξε ο Λάμπων για το παιδί του το Δερξία, τον οποίο καθώς πήγαινε για την ένδοξη Σπάρτη, ληστές με δόλο τον παρέσυραν και αναπάντεχα του πήραν τη ζωή!») Εκτός των άλλων από τη στήλη μαθαίνουμε ότι η Φθία είχε πολλούς και καλούς αμπελώνες αλλά και ότι στην αρχαιότητα υπήρχε η απειλή της ληστείας, που καταδυνάστευε τους διαβάτες που περνούσαν από την περιοχή και ως τα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα, πολύ μετά την απελευθέρωση του 1881 από τους Τούρκους! Από την Όθρη πηγάζει και ο ποταμός Ενιπέας: «Το μακρύτερο ρου από όλους αυτούς τους παραπόταµους έχει ο Ενιπεύς. Αυτός πηγάζει από την ψηλή Όθρη. Περνούσε κοντύτερα από 10 στάδια (1,7 χλµ) µπροστά από την πόλη Μελίτεια. Ο Φίλιππος εστρατοπέδευσε σε αυτό τον ποταµό µετά το αποτυχηµένο πραξικόπηµά του εναντίον της Μελίτειας. Στις όχθες του οι Θεσσαλοί αντιµετώπισαν το Βρασίδα, κατά την πορεία του από τη Μελίτεια εναντίον της Φαρσάλου. Πρέπει εποµένως κανείς να ταυτίσει τον Ενιπέα µε τον Νεοχωρίτικο που έρχεται από τα βουνά και ρέει µισή ώρα ανατολικά της πόλεως. Αυτός διασχίζει το υψίπεδο της Αβαρίτσας μέχρι το Νταµπακλί (σηµερινή Σκοπιά)» (Του Γερμανού FRIDRICH STAHLIN εκδόσεις Αδελφών Κυριακίδη Α.Ε.) Στην Όθρυ, κατά το μύθο, έβοσκαν τα κοπάδια τους ο βασιλιάς της Φυλάκης Ίφικλος, ο Ευρισίνθων που βασίλευε στο Δώτιο Πεδίο (στον Αλμυρό) και ο Κέραμβος. Ο Κέραμβος μάλιστα ήταν πολύ φημισμένος, γιατί αυτός πρώτος συναρμολόγησε το σουραύλι και πρώτος χρησιμοποίησε τη λύρα. Βοσκούσε τα κοπάδια του επάνω στη Όθρυ με τη βοήθεια των Νυμφών του βουνού, γιατί τις διασκέδαζε με τα γλυκά του τραγούδια. Λένε μάλιστα ότι κάποτε παρουσιάστηκαν οι ίδιες οι Νύμφες και χόρεψαν μπροστά του με τη συνοδεία της μουσικής του. Ο Πάνας κάποτε τον συμβούλεψε να κατεβάσει τα κοπάδια του στα χειμαδιά, γιατί θα ερχόταν βαρυχειμωνιά, αλλά αυτός δεν τον άκουσε. Πλάκωσε όμως βαρυχειμωνιά και γέμισαν χιόνια οι ράχες και τα λαγκάδια. Τα κοπάδια του Κέραμβου πάγωσαν και θάφτηκαν μαζί με τα δέντρα στα χιόνια!» (Θωμάς Γ. Καλοδήμος, φιλόλογος - συγγραφέας, 2ο Συν. Φθιωτικής Ιστορίας). Στις κορυφές της Όθρυς είχε την έδρα του ένα από τα δέκα Αρματολίκια της Θεσσαλίας και της Στερεάς Ελλάδας από την εποχή του Βυζαντίου έως και τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας, όπως μαρτυρεί και το παλαιότατο Δημοτικό τραγούδι που γράφτηκε στα τέλη του 17ου αιώνα, περί το 1795 και αναφέρεται στη μάχη του «λησταρματολού» Λιάκου με τους Τουρκαλβανούς του Αλή Πασά τυράννου της Ηπείρου, στη κορφή της Όθρυς, στο Γερακοβούνι, κοντά στη σημερινή Ανάβρα ή Γούρα:

«Ακόμα αυτή την άνοιξη, φέτο το καλοκαίρι,
Θέλω να πάγω Αρματωλός , Αρματωλός και κλέφτης,
ναυγώ στης Γούρας τα βουνά, κι εις τα παλιά λημέρια.
Τρία πουλάκια κάθονταν, μες΄ το Γερακοβούνι,
το ΄να τηράει τον Αρμυρό, τ΄ άλλο κατ΄ το Ζητούνι.
Το τρίτο το καλύτερο μοιρολογά και λέγει:
Προσκύνα Λιάκο τον Πασά προσκύνα το Βεζύρη,
να σου χαρίσει τη ζωή, δερβέναγας να γένεις.
- Οσ΄ ειν΄ ο Λιάκος ζωντανός, Πασά δεν προσκυνάει!
Πασά έχει ο Λιάκος τα΄ άρματα, Βεζύρη το σπαθί του!
Και παλικάρια μάζωνεν όλο λιονταροπαίδια.
Κι οι παγανιές επλάκωσαν, Κονιάροι κι Αρβανίτες,
κι ο πόλεμος εβάσταξε δυο μέρες και δυο νύχτες!
Πέφτουν τουφέκια σαν βροχή, πιστόλια σαν χαλάζι.
Φεύγουν Κονιάροι πʼ εμπροσθά, φεύγουν κι οι Αρβανίτες,
Χτυπά κι ο Λιάκος πίσω τους με το σπαθί στο χέρι»!!!
«Συλλογή ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΑΣΜΑΤΩΝ, παλαιών και νέων»
υπό Α. ΙΑΤΡΙΔΟΥ, ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ, τυπ. Μαυρομάτη, έτος 1859.

ΠΗΓΗ
 

ΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΚΙΤΙΟΣ ΣΤΟ ΝΕΟΧΩΡΙ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , , ,


Φαράγγι ΄΄Κιτιός΄΄ (πηγές του Ενιπέα)   Απέχει 4 χιλιόμετρα από το Νεοχώρι. Από τις πηγές αυτές παίρνει πόσιμο νερό ο Δομοκός και πολλά χωριά του γύρω από το Δήμο Δομοκού. Από το Νεοχώρι φτάνουμε στη θέση Παναγιά .Μετά από 50 μέτρα από το εκκλησάκι της Παναγιάς στρίβουμε δεξιά και σε απόσταση 2 χιλιομέτρων αφού διασχίσουμε τα χωράφια φτάνουμε με καλό δρόμο στο ποτάμι. Ακριβώς στη διασταύρωση με το ποτάμι αφήνουμε το αυτοκίνητο. αριστερά μας ανεβαίνουμε μέσα στη κοίτη του ποταμού , όπου σε λίγα μέτρα πιο πάνω θα συναντήσουμε πολύ αξιόλογη βλάστηση. Το πρώτο  θέαμα είναι ο πλάτανος γέφυρα που είναι στολισμένος παντού με κισσό , είναι ξαπλωμένος και το χειμώνα που έχει πολύ νερό το ποτάμι αποτελεί πέρασμα των ζώων. Πιο πάνω αριστερά θα συναντήσουμε ένα τεράστιο μαύρο βράχο που αποτελεί για αρκετά μέτρα ένα αξιόλογο πέρασμα παράλληλα με τη μια πλευρά της κοίτης του ποταμιού. Ο βράχος αυτός έχει αρκετές μικρές σπηλιές και είναι καταφύγιο άγριων πουλιών γεράκια κ.λ.π., προσφέρεται και για αναρρίχηση. Στη δεξιά πλευρά της κοίτης θα δούμε αμέσως μετά ένα όμορφο καταρράκτη να πέφτει από αρκετό ύψος στο ποτάμι.. Συνεχίζοντας το ποτάμι βλέπουμε αρκετά μεγάλα και γέρικα πλατάνια με το ριζικό τους σύστημα να έχει αποκαλυφθεί από τη δύναμη του νερού και να δημιουργεί εικόνες όπως κορμί και πρόσωπο γυναίκας , άγρια ζώα κ.λ.π. . Από τη δεξιά πλευρά όπως περπατάμε μέσα στη κοίτη συναντάμε διάφορα σπήλαια με αρκετούς πολύ αξιόλογους σταλακτίτες και εδώ η φαντασία μας οργιάζει. Σε λίγα μέτρα πιο πάνω η διαδρομή αυτή τελειώνει όταν συναντάμε από τη δεξιά πλευρά ένα μεγάλο  βράχο και  μπορούμε εκεί ακριβώς στο στάλο από τα πρόβατα να επιστρέψουμε πίσω. Ανεβαίνοντας τον όχθο συναντάμε ένα περιβόλι με καρυδιές εκεί υπάρχει δρόμος που αν συνεχίσουμε παράλληλα με το ποτάμι επιστρέφουμε πάλι από εκεί που ξεκινήσαμε.

ΠΗΓΕΣ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟΧΩΡΙ

Δημοσιεύθηκε από billym | Τρίτη 7 Μαΐου 2013 | Αναρτήθηκε με θέμα , , ,


Πανοραμική φωτογραφία από το Νεοχώρι.

ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΓΙΑ ΜΕΓΕΘΥΝΣΗ


ΤΟ ΚΑΠΕΤΑΝΑΤΟ ΣΤΟ ΝΕΟΧΩΡΙ ΤΟ 1876

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , , , ,


 Το 1876 εντάθηκαν πάλι οι πολεμικές διαθέσεις των υποδούλων και άρχισαν να σχηματίζονται καπετανάτα στην περιοχή Δομοκού. Το σημαντικότερο καπετανάτο είχε έδρα στο Νεοχώρι Δομοκού και διοικούνταν από τριμελή επιτροπή 1) από τον ιερέα του Νεοχωρίου Παπαδημήτρη Κανάκη, 2) από τον Ομβριακίτη Βασίλη Κόκκινο, 3) τον Δημ. Αβαριτσιώτη ή Γουρνά από τη Μελιταία και γραμματέα τον Δομοκίτη Δημήτρη Μάμμο.


ΠΗΓΗ

ΤΟ ΝΕΟΧΩΡΙ ΣΤΟ GOOGLE MAPS

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , ,


ΒΡΕΙΤΕ ΤΟ ΝΕΟΧΩΡΙ ΣΤΟ GOOGLE MAPS



ΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ ΠΟΥ ΠΕΡΑΣΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟΧΩΡΙ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , , , ,


Δάσκαλοι που φαίνεται από το αρχείο ή θυμούνται οι κάτοικοι πως υπηρέτησαν, είναι γενικά κατά χρονολογική σειρά οι εξής:

  • Ι. Νούλας
  • Ηλ. Καρφής
  • Δ. Περίσσιος
  • Σπ. Παπαδημητρίου
  • Αναγνωστόπουλος
  • Ν. Αβαριτσιώτης
  • Τρ. Χατζόπουλος
  • Π. Σμοκοβίτης
  • Αντ. Οικονόμου
  • Αθ. Λουκόπουλος
  • Μ. Γερονικολού
  • Δ. Τζιάλλας
  • Ελ. Σκαρμούτσου
  • Ε. Βότση
  • Γρ. Πολύζος
  • Κ. Αναγνωστόπουλος
  • Γρ. Ρίζος
  • Χρ. Σάμπαλης
  • Παπαευσταθίου
  • Πετεινός
  • Χρ. Αρβανίτης
  • Ανδρίτσου
  • Αθ. Χριστοδούλου
  • Δασκαλοπούλου
  • Ν. Λιάκος
  • Αθ. Πάνου
  • Θωμάς Μπασιακούρας
  • Χρ. Σκάρλας
  • Δ. Σγάγιας
  • Χρ. Σόρκος
  • Γ. Κοντέλλα
  • Χρ. Φωτόπουλος
Από τους παραπάνω πολλά χρόνια φαίνεται πως υπηρέτησαν οι Δ. Τζιάλλας (1951-59) και Χρ. Αρβανίτης (1966-75).

 ΠΗΓΗ

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟΧΩΡΙ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , , , ,


Το Νεοχώρι χτίστηκε πάνω στον παλαιό οικισμό Οθρό περί το 1750, ως νέος οικισμός (Νέο-χώριο) και προήλθε από τη συνένωση των παλαιοτέρων οικισμών Ορθού, Καλαμακίου, Μαύρης και Αγίας Παρασκευής [1]. Ανήκε από το 1883 έως το 1912 στο Δήμο Μελιταίας και έκτοτε αποτέλεσε ίδια κοινότητα χωρίς άλλη μεταβολή έως το 1998 και την Διοικητική μεταρρύθμιση του «Νόμου Καποδίστρια», οπότε και εντάχθηκε ως Δημοτικό Διαμέρισμα στο Δήμο Δομοκού.

ΠΗΓΗ
 

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ ΔΟΜΟΚΟΥ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , , , ,


Σήμερα πνιγμένο μέσα στο πράσινο και σε υψόμετρο 720 μέτρων περίπου το Νεοχώρι βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Όθρυς (μυθικό βουνό γνωστό με τις μάχες των Τιτάνων). Απέχει από τη Λαμία 41 χιλιόμετρα.
Περίπου λίγο πριν το 1800 έχουμε τα πρώτα δείγματα κατοίκησης του χωριού. Παλαιότερα υπήρχαν τρεις οικισμοί στα όρια του δάσους Νεοχωρίου που οι Τούρκοι πιθανόν τους ανάγκασαν να συγκεντρωθούν σε αυτή τη θέση που βρίσκεται το χωριό σήμερα. Έτσι μπόρεσαν να τους ελέγξουν και να σταματήσουν τις επιδρομές από τους ληστές οι οποίοι ζούσαν μέσα στο πυκνό δάσος της περιοχής αυτής.
Οι Νεοχωρίτες πήραν μέρος σε όλους τους απελευθερωτικούς αγώνες. Είναι γνωστά τα ονόματα του χωριού μας που πήραν μέρος στην Επανάσταση κατά των Τούρκων το 1878 λίγο πριν την απελευθέρωση (1881).
Το παρόν έδωσαν οι Νεοχωρίτες και στους Βαλκανικούς πολέμους και μετέπειτα στον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο με πολλές απώλειες.
Τραγική στιγμή ήταν το κάψιμο του χωριού στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο από τους Ιταλούς και η εγκατάσταση αυτών στη Λαμία.
Με νέο ξεκίνημα το 1950 επιστρέφοντας στο χωριό οι Νεοχωρίτες ξαναδημιουργήθηκαν μέσα από τις στάχτες. Μέχρι που η Χούντα το 1967 και μετά τους ανάγκασε όλους στην εσωτερική μετανάστευση. Με στρατιωτικό νόμο απαγόρευσε την κοπή ξύλων από το ΄΄Συνιδιόκτητο΄΄ δάσος. Τα οποία μετέφεραν με τα ζώα τους στα φούρνια της Λαμίας. Από αυτή τη δουλειά έβγαζαν λίγα χρήματα τα ΄΄προς το ζην ΄΄ πολλοί χωριανοί!!!!
Λίγοι μόνιμοι κάτοικοι έμειναν από εκεί και πέρα. Μετά την μεταπολίτευση είχε αδειάσει το χωριό. Περισσότεροι εγκαταστάθηκαν ξανά στη Λαμία και άλλοι έφυγαν για την Αθήνα.
Σήμερα το Νεοχώρι με το πολύ καλό κλίμα και τη δροσιά που διαθέτει τους καλοκαιρινούς μήνες, αποτελεί τα τελευταία χρόνια τόπος ξεκούρασης και διακοπών των ντόπιων για αρκετές μέρες. Αφού πολλοί είναι εκείνοι που έχουν ανακαινίσει τα σπίτια τους και με τα καινούργια που έγιναν, έχουν αλλάξει την όψη του χωριού. Κάθε καλοκαίρι σφύζει από ζωή, με πολλά παιδιά να παίζουν στη πλατεία.
Με τη βοήθεια του δραστήριου Πολιτιστικού Συλλόγου το καλοκαίρι στο χωριό γίνονται πολλές εκδηλώσεις με στόχο να φέρει τους νέους ανθρώπους αλλά και τους μεγάλους κοντά στις ρίζες τους. Ο σκοπός είναι να διαδώσει στους νέους τα ήθη και έθιμα των προγόνων τους. Αποκορύφωμα των εκδηλώσεων είναι ο χορός που γίνεται περίπου στο τέλος Ιουλίου έως αρχές Αυγούστου κάθε χρόνο στη πλατεία του χωριού που μαζεύει πάνω από 1500 άτομα και το γλέντι κρατάει μέχρι το πρωί. Καθώς επίσης και το παραδοσιακό πανηγύρι ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου στο εκκλησάκι της Παναγιάς που γίνεται κάτω από τη δροσιά των δέντρων σε ένα χώρο απείρου κάλλους. Ο οποίος χώρος και με την διαμόρφωση της Ανάβρας τα τελευταία χρόνια από τον Πολιτιστικό Σύλλογο έχει αναβαθμιστεί αρκετά. Δεν φτάνει όμως μόνο αυτό χρειάζεται και άλλες επεμβάσεις π.χ. με τα τσιμεντένια τραπέζια, ώστε να μην αλλοιώνεται η αισθητική του περιβάλλοντος χώρου.
Το Νεοχώρι αποτελεί σήμερα ένα από τα Δημοτικά Διαμερίσματα του Δήμου Δομοκού. Απέχει από το Δομοκό περίπου 33 χιλιόμετρα και σύμφωνα με τις εκλογές τα τελευταία χρόνια μετά τη συνένωση με τον Καποδίστρια συμμετέχει στο Δ.Σ. του Δήμου πάντα με εκλεγμένους 2 Δημοτικούς Συμβούλους Νεοχωρίτες. Από τη συνένωση αυτή το χωριό έχει ωφεληθεί πάρα πολύ, σε όλους τους τομείς.
Τέλος το Δάσος ΄΄Σαναϊλας΄΄ που αγόρασαν οι πρόγονοί μας από τους Οθωμανούς Φεουδάρχες είναι από τα μεγάλα περιουσιακά στοιχεία (συνιδιόκτητο που ανήκει στην ολότητα των κατοίκων Νεοχωρίου). Ότι απέμεινε από την ανεξέλικτη υπερεκμετάλλευση της ξυλείας από τους εμπόρους με την αδιαφορία του συνεταιρισμού…. Είναι ο μοναδικός πλούτος και η μεγάλη κληρονομιά. Εδώ μπαίνει ένα πρόβλημα προς όλους μας για το ΄΄τι΄΄ τελικά θα αφήσουμε σαν παρακαταθήκη για το μέλλον των παιδιών μας; 

ΠΗΓΗ

Α.Ο. ΣΑΝΑΪΛΑ ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ ΔΟΜΟΚΟΥ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , , ,



Α.Ο. ΣΑΝΑΪΛΑ ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ ΔΟΜΟΚΟΥ

Έτος ίδρυσης :2013
Έδρα(προσωρινή): Κοινοτικό γήπεδο Μελιταίας ή
Κοινοτικό γήπεδο Ανάβρας
Χρώματα: Πράσινο-άσπρο-μαύρο (στα χρώματα του δάσους Σαναϊλας)
Έμβλημα :Το φύλλο δρυός..


Η ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΛΥΚΟΡΕΜΑ ΣΤΟ ΝΕΟΧΩΡΙ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , , , ,


Λυκόρεμα: Πυκνό δάσος με δέντρα από πουρνάρι, δρυς και πλατάνια, εδώ θα μπορούσε να γίνει ένα μεγάλο και όμορφο πάρκο με διάφορα ζώα ( αγριογούρουνα, αγριοκάτσικα, ελάφια και άλλα, με οποιανδήποτε μορφή εκμετάλευσης.

ΠΗΓΗ

ΤΟ ΦΥΤΟ ΚΡΟΚΟΣ ΣΤΟ ΝΕΟΧΩΡΙ ΔΟΜΟΚΟΥ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , , , ,



Ο κρόκος ένα σπάνιο φυτό που βρίσκεται αυτοφυές στη περιοχή και στο χώρο της Παναγιάς . Θα μπορούσαν άραγε οι κάτοικοι να καλλιεργήσουν οργανωμένα το φυτό αυτό και στο χωριό μας;

ΠΗΓΗ

Αφιέρωμα του περιοδικού «Πίστα δημοτικό τραγούδι» στο Νεοχώρι Δομοκού

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , , ,



Σύλλογος Απανταχού Νεοχωριτών Δομοκού 
Είναι χρόνια τώρα που ο Σύλλογος Απανταχού Νεοχωριτών Δομοκού, έχει κερδίσει την αναγνώριση και αποδοχή του κόσμου, από όλη την ευρύτερη περιοχή μας . Ήρθε όμως η στιγμή που ξεπερνά τα στενά όρια του νομού μας και κεντρίζει πλέον το ενδιαφέρον περισσότερων ατόμων. Ιδιαίτερη τιμή για όλους μας, αποτελεί το 3σέλιδο αφιέρωμα που δημοσιεύθηκε από το πανελλαδικής κυκλοφορίας περιοδικό «Πίστα δημοτικό τραγούδι», για το χωρίο μας και ιδιαίτερα για το σύλλογο μας. Η όλο και αυξανόμενη δραστηριότητα του συλλόγου μας σε θέματα πολιτιστικού ενδιαφέροντος, διατήρηση της παράδοσης, ανάδειξη του δημοτικού τραγουδιού και των παραδοσιακών χορών, είναι κάποιοι από τους λόγους για τους οποίους έχει κερδίσει το σεβασμό όλων. Ευχαριστούμε όλα τα προηγούμενα Δ.Σ για το έργο τους, που ως παρακαταθήκη μας άφησαν, τα παιδιά των χορευτικών μας τμημάτων, τους δασκάλους των χορευτικών (Αθανάσιο Πύργο & Γιάννα Ζησίμου), αλλά και όλους όσους βρίσκονται δίπλα μας και μας συμπαραστέκονται όλα αυτά τα χρόνια. Ιδιαίτερα όμως θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε το περιοδικό «Πίστα δημοτικό τραγούδι», που στηρίζει την παράδοση, τα ήθη και έθιμα του τόπου μας και δίνει την δυνατότητα σε συλλόγους που δραστηριοποιούνται σε ανάλογα θέματα να προβάλουν το έργο τους.  Υ.Γ. Μαζί με το περιοδικό No 30, γίνεται και η διανομή του DVD με την χειμερινή χοροεσπερίδα που πραγματοποίησε ο Σύλλογος μας, το Σάββατο 2 Φεβρουαρίου 2013, στο κέντρο «ΤΕΜΠΕΛΗΣ» στον Γοργοπόταμο, και στέφτηκε με επιτυχία.

ΠΗΓΗ

ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΝΕΟΧΩΡΙΤΕΣ 1940-1945

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , , , ,


Τσινάβης Ανάργυρος του Γεωργίου, Στρατιώτης. Γεννήθηκε στο Νεοχώρι Δομοκού το 1917, του 27ου ΣΠ. Φονεύθηκε στο ύψωμα 2.148 (Κάμιας) στις 21 Φεβρουαρίου 1941.  

Χριστοδούλου Νικόλαος του Αθανασίου, Στρατιώτης. Γεννήθηκε στο Νεοχώρι Δομοκού το 1916, του 4ου ΣΠ. Απεβίωσε στο 1ο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων στις 29 Δεκεμβρίου 1940.


Γενικό Επιτελείο Στρατού-Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, Αγώνες και Νεκροί του Ελληνικού Στρατού κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο (1940-1945), Αθήνα 1990.


Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΪΤΣΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΒΟΗΘΕΙΑ ΝΕΟΧΩΡΙΤΩΝ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , , , ,

 
 Η Επανάσταση του 1876 - 1878 και η απελευθέρωση της Καΐτσας το 1881    

Το 1876 εντάθηκαν πάλι οι πολεμικές διαθέσεις των υποδούλων και άρχισαν να σχηματίζονται καπετανάτα στην περιοχή Δομοκού. Το σημαντικότερο καπετανάτο είχε έδρα στο Νεοχώρι Δομοκού και διοικούνταν από τριμελή επιτροπή 1) από τον ιερέα του Νεοχωρίου Παπαδημήτρη Κανάκη, 2) από τον Ομβριακίτη Βασίλη Κόκκινο, 3) τον Δημ. Αβαριτσιώτη ή Γουρνά από τη Μελιταία και γραμματέα τον Δομοκίτη Δημήτρη Μάμμο.   Τα παραμεθόρια χωριά επαναστάτησαν μόλις ξέσπασε ο αγώνας στη Θεσσαλία και οι επαναστάτες ενισχύθηκαν από την εισβολή στο οθωμανικό έδαφος του Τακτικού Στρατού υπό τον Σκαρλάτον Σούτσον.   Στον αγώνα εκείνο αναφέρεται επωνύμως και ο Καϊτσιώτης Καπάλας Αντώνιος (1850-1926), που έλαβε μέρος και στις πολεμικές επιχειρήσεις. Ο Αντώνιος Καπάλας εκλέχθηκε και βουλευτής Καρδίτσης το 1910. Ο αδελφός του Γεώργιος Καπάλας χρημάτισε Δήμαρχος Ταμασίου και ο γιός του Δημάρχου Αθανάσιος (+1925) σπούδασε γιατρός στη Γαλλία. Κατά τον πόλεμο του 1878 ο Αντώνιος Καπάλας ήταν επιτελικός γιατρός του σωματάρχη Τερτίπη. Ασφαλώς και άλλοι Καϊτσιώτες θα έλαβαν μέρος. Το ευνοϊκό κλίμα που δημιουργήθηκε από τον αγώνα εκείνο στη Θεσσαλία επηρέασε ίσως και τους συμμετέχοντες στο Συνέδριο του Βερολίνου το 1878, υπό τον Βίσμαρκ, που κήρυξαν την προσάρτηση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα το 1881 και έδωσαν την ελευθερία στη Θεσσαλία, μαζί και στην Καΐτσα.

ΠΗΓΗ

ΟΙ ΝΕΟΧΩΡΙΤΕΣ ΠΟΛΕΜΟΥΣΑΝ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , , ,


H εξέγερση στον Παλαμά Δομοκού και η συμμετοχή των Νεοχωριτών στον απελευθερωτικό αγώνα κατά των Οθωμανών.  

Είναι γνωστά τα ονόματα που πήραν μέρος ως πρόκριτοι και απλοί κάτοικοι στη συγκρότηση της προσωρινής διοίκησης του επαναστατικού σώματος στο χωριό Παλαμά, μέσα στην Εκκλησία του Αγίου Αθανασίου στις 7 Μαρτίου 1878. Τα ονόματα αυτά ήταν: Δημήτριος Γ. Κόκκινος, Α. Καραμπότσης, Χρήστος Κυρίτσης, Φύλος Χριστοδούλου, Δ. Ζαχαρής, Ανδρέας Νικολάου και Ελευθέριος Αθανασίου. Αρκετά από τα ονόματα αυτά, καταγόταν από το Νεοχώρι. Ορκίστηκαν να αγωνιστούν υπέρ της πατρίδας, ύψωσαν το λάβαρο της ελευθερίας και κήρυξαν την επανάσταση. Το επαναστατικό αυτό σώμα των ντόπιων έφτασε να αριθμεί τους χιλίους άνδρες και αργότερα περί τους δύο χιλιάδες, με πολλές μάχες στη περιοχή του Δομοκού. Αποκορύφωμα ήταν η μάχη της Ματαράγκας της Καρδίτσας. Οι Τούρκοι δεν μπόρεσαν να απομακρύνουν τους Επαναστάτες από τη γύρω περιοχή. Κράτησαν αναμμένη τη φλόγα της αγωνιστικότητας στην Επαναστατημένη Θεσσαλία. Στο χωριό παρέμειναν οι επαναστάτες μέχρι που η διοικητική επιτροπή και οι προϊστάμενοί τους προσκλήθηκαν στο Θραψίμι της Καρδίτσας για να παραστούν στις διαπραγματεύσεις με τους πρόξενους της Αγγλίας. Οι οποίοι ανέλαβαν μεσολαβητικό ρόλο για την καταστολή της επανάστασης και τη χορήγηση της γενικής αμνηστίας. Οι επαναστάτες μην έχοντας και άλλη λύση αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Η επανάσταση ενόψει των υποσχέσεων έσβησε. Είναι όμως βέβαιο ότι ο ξεσηκωμός της περιοχής Δομοκού –Φαρσάλων που ξεκίνησε από το χωριό Παλαμά και γενικότερα το κίνημα των αλύτρωτων Θεσσαλών είχε μεγάλη σημασία. Πράγματι ύστερα από τρεις μήνες Ιούλιος 1878 με την συνθήκη του Βερολίνου αποφασίστηκε η προσάρτηση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα. Η οριστική συμφωνία επιτεύχθηκε έπειτα από τρία χρόνια ( Ιούλιος 1881 με τη σύμβαση της Κωνσταντινούπολης) δέχτηκε η Πύλη να παραχωρήσει στην Ελλάδα τη νοτιοανατολική Ήπειρο και τη Θεσσαλία πλην του Διαμερίσματος της Ελασσόνας. Έτσι η περιοχή μας έμεινε ελεύθερη μετά από 430 χρόνια περίπου σκλαβιάς στους Τούρκους.  Βιβλιογραφία: 1) Χρονικά Επαρχίας Δομοκού , έκδοση λαογραφικού ομίλου Δομοκού 1982 του Λεων. Γ. Γαλλή τεύχος β΄ 2) Εφημερίδα Ευνομία.3) Από το βιβλίο ιστορικές μνήμες της Φθιώτιδας (1821 έως σήμερα) Αθανασίου Π. Μόσχου Φιλολόγου εκδόσεις Ιεράς Μητρόπολης Φθιώτιδας 2000.

ΠΗΓΗ

ΝΕΟΧΩΡΙ ΔΟΜΟΚΟΥ

Δημοσιεύθηκε από billym | | Αναρτήθηκε με θέμα , ,



Το Νεοχώρι βρίσκεται χτισμένο στην ανατολική πλευρά της Όθρης, κοντά στη Φιλιαδώνα και τη Μελιταία Δομοκού, την  Ανάβρα Μαγνησίας και το Λιμογάρδι Φθιώτιδας. Ανηφορίζοντας το όρος Όθρυς, 42 χλμ. από τη Λαμία και 35 από το Δομοκό φτάνεις στο Νεοχώρι Δομοκού ένα χωριό με πλούσια ιστορία και περήφανους κατοίκους. Ανθρώπους του μόχθου και του μεροκάματου που άντεξαν τις κακουχίες, τις δυσκολίες, τη νομαδική ζωή και εγκαταστάθηκαν οριστικά στον τόπο που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν.
Είναι χτισμένο αμφιθεατρικά δίπλα σ’ ένα ζηλευτό καταπράσινο δάσος, με μισογκρεμισμένα τα περισσότερα σπίτια από το πέρασμα του χρόνου και την εγκατάλειψη, ειδικά μετά το 1965 όπου η μετανάστευση στις μεγαλουπόλεις και στο εξωτερικό ήταν στο φόρτε της.
Το Νεοχώρι χτίστηκε πάνω στον παλαιό οικισμό Οθρό περί το 1750, ως νέος οικισμός (Νέο-χώριο) και προήλθε από τη συνένωση των παλαιοτέρων οικισμών Ορθού, Καλαμακίου, Μαύρης και Αγίας Παρασκευής. («Γενεαλογική έρευνα» των Αργύρη Καραπέτσα - Βάιου Σταύρου, στην «ΙΣΤΟΡΙΑ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΔΟΜΟΚΟΥ»).


Από την ίδια γενεαλογική έρευνα για την καταγωγή των κατοίκων του Νεοχωρίου, συμπεραίνουμε ότι όπως στους περισσότερους οικισμούς της περιοχής έτσι και σ’ αυτόν οι περισσότεροι κάτοικοι ήρθαν από μακρινές περιοχές (π.χ. Τσαδήμας από Κάτω Ιταλία, Αυγέρης και Ράρρας από την Ήπειρο, Ράμμος από την Ημαθία) ή από πιο κοντινές (Φράγκος και Σχοινάς  από Πλάτανο Αλμυρού, Στάικος και Τζινάβας από το Γαρδίκι Φθιώτιδας, Ζαχαρής από Κόζιακα Τρικάλων, Καραπέτσας από το Λογγίτσι Στυλίδας, Ζγατζούρης από παλαιοχώρι Λαμίας)  αλλά και από τις όμορες ή πλησιέστερες κοινότητες (Χριστοδούλου από τη Φιλιαδώνα, Σκαρμούτσος και Παπαδήμας από Μακρολίβαδο, Τσίρκας από Δίβρη Λαμίας).
 Ανήκε από το 1883 έως το 1912 στο Δήμο Μελιταίας και έκτοτε αποτέλεσε ίδια κοινότητα χωρίς άλλη μεταβολή έως το 1998 και την Διοικητική μεταρρύθμιση του «Νόμου Καποδίστρια», οπότε και εντάχθηκε ως Δημοτικό Διαμέρισμα στο Δήμο Δομοκού.
Τραγική στιγμή για την ιστορία και το μέλλον του ήταν το κάψιμο του χωριού από τους ιταλούς κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο, που ανάγκασε τους κατοίκους να ξεκινήσουν μια νέα ζωή στη Λαμία μέσα στην φτώχεια και στην ανέχεια.


Το Νεοχώρι κατάφερε όμως τον 21ο αιώνα να αναγεννηθεί από τις στάχτες του. Οι ξενιτημενοι γύρισαν στο χωριό ενώ και πολλοί Λαμιώτες που έλκουν την καταγωγή τους από το «ακριτικό» Νεοχώρι άρχισαν σιγά-σιγά να αναπαλαιώνουν τα πατρικά τους και να χτίζουν καινούργια σπίτια.
Σήμερα το Νεοχώρι είναι ένα από τα 36 δημοτικά διαμερίσματα της πρώην επαρχίας Δομοκού και η μεγάλη του περιούσια είναι το συνιδιόκτητο δάσος της Σαναΐλας έκτασης 26.400 στρεμμάτων που κληροδότησε στους κατοίκους ο τούρκος φεουδάρχης μετά την φυγή των Οθωμανών από την ελληνική γη. Σήμα κατατεθέν του Νεοχωρίου Δομοκού είναι ο ιερός ναός των αγίων Αναργύρων που δεσπόζει στην ομώνυμη πλατεία. Αγέρωχος και ολόλαμπρος όπως όταν ανεγέρθη το 1800, φύλακας πιστός και παρηγορητής των ψυχών.
Επίσης έχει δύο ξωκκλήσια, τον Αϊ-Λιά και την Παναγιά, στην οποία γίνεται κάθε χρόνο πανηγύρι στις 15 Αυγούστου. Στην πλατεία του χωριού λειτουργεί και το μοναδικό καφενείο. Το δημοτικό σχολείο του χωριού σταμάτησε να λειτουργεί από το 1986.
Το αρχείο του σχολείου αρχίζει από το 1934-35, αλλά δεν είναι πλήρες. Δεν έχει δηλαδή όλα τα βιβλία, παρά μετά το 1950-51. Από το μαθητολόγιο που υπάρχει έχουμε τα στοιχεία που αφορούν την περίοδο έως το 1942. Δεν δείχνουν όμως τη φοίτηση και την προαγωγή παρά για το σχολικό έτος 1936-37 όπου ο δάσκαλος σημείωσε: Εγγραφέντες 84, εξετασθέντες 64, απορριφθέντες 20. Στοιχεία για τα δύο τελευταία χρόνια της κατοχής και την περίοδο του εμφυλίου δεν υπάρχουν, γιατί δεν λειτούργησε. Το 1943 είχε καεί το χωριό και αργότερα (στον εμφύλιο) όλοι πήγαν στη Λαμία για ν' αποφύγουν τις καταστρεπτικές συνέπειες του πολέμου. Τα χρόνια που οι κάτοικοι παρέμεναν στο Νεοχώρι, ο παπα-Αναστάσης συγκέντρωνε τα παιδιά στην εκκλησία κάποιες φορές. Μεγάλος είναι ο αριθμός των παιδιών που φοίτησαν το 1950-51. Το πράγμα θεωρείται φυσικό μετά από τόσα χρόνια ελλιπούς εκπαίδευσης. Απ' αυτούς εξετάστηκαν 137 και προβιβάστηκαν 126.


Κάθετη πτώση παρουσιάζεται τη δεκαετία 1971-1981 ώσπου έκλεισε το 1985-86. Το σχολείο λειτούργησε ως 2/θέσιο τουλάχιστον από το 1956-57, ως 3/θέσιο το 1967-68 και πάντα ως μικτό. Δάσκαλοι που φαίνεται από το αρχείο ή θυμούνται οι κάτοικοι πως υπηρέτησαν, είναι γενικά κατά χρονολογική σειρά οι εξής: Ι. Νούλας, Ηλ. Καρφής, Δ. Περίσσιος, Σπ. Παπαδημητρίου, Αναγνωστόπουλος, Ν. Αβαριτσιώτης, Τρ. Χατζόπουλος, Π. Σμοκοβίτης, Αντ. Οικονόμου, Αθ. Λουκόπουλος, Μ. Γερονικολού, Δ. Τζιάλλας, Ελ. Σκαρμούτσου, Ε. Βότση, Γρ. Πολύζος, Κ. Αναγνωστόπουλος, Γρ. Ρίζος, Χρ. Σάμπαλης, Παπαευσταθίου, Πετεινός, Χρ. Αρβανίτης, Ανδρίτσου, Αθ. Χριστοδούλου, Δασκαλοπούλου, Ν. Λιάκος, Αθ. Πάνου, Θωμάς Μπασιακούρας, Χρ. Σκάρλας, Δ. Σγάγιας, Χρ. Σόρκος, Γ. Κοντέλλα, Χρ. Φωτόπουλος.
Από τους παραπάνω πολλά χρόνια φαίνεται πως υπηρέτησαν οι Δ. Τζιάλλας (1951-59) και Χρ. Αρβανίτης (1966-75).
Οι μαθητές στεγάζονταν σε κοινοτικό κτίριο και μετά το 1930, αλλά αυτό κρίθηκε ακατάλληλο και κατεδαφίστηκε. Με ενέργειες του βουλευτή Ευστ. Μαλαμίδα ξεκίνησε το νέο κτίριο που πρωτολειτούργησε το 1935 περίπου. Ως τότε πήγαιναν στην εκκλησία.
Στην κεντρική πλατειά του χωριού στις αρχές του Αυγούστου πραγματοποιείται η ετήσια χοροεσπερίδα του καλοκαιριού από τον δραστήριο πολιτιστικό σύλλογο των απανταχού Νεοχωριτών ενώ ανήμερα τον 15αυγουστο στήνεται πανηγύρι στην περιοχή της Παναγίας μέσα στα πλατάνια για την κοίμηση της Θεοτόκου. Το Νεοχώρι με τα πέτρινα σπίτια του, τις αυλές με τα λουλούδια, είναι μια όαση δροσιάς για τους καλοκαιρινούς επισκέπτες και μια κοντινή αλλά συνάμα γοητευτική απόδραση για τους απανταχού φυσιολάτρες και κυνηγούς.

Καρέλης Δημήτρης

Πηγές : «Γενεαλογική έρευνα» των Αργύρη Καραπέτσα - Βάιου Σταύρου, στην «ΙΣΤΟΡΙΑ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΔΟΜΟΚΟΥ, «Ιστορία της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης της τ. επαρχίας Δομοκού» του Ν. Φασατάκη, έκδοση Δήμου Δομοκού, 2002. και blog: neohoripress.blogspot.com.

ΠΗΓΗ 

ΤΑ ΝΕΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

    ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΑ ΝΕΑ